لوله های پلیمری به دلیل دارا بودن خصوصیات مناسب مانند سبک بودن، مقاومت در برابر خوردگی، عایق بودن، قابل انعطاف بودن و نصب آسان، در سال های اخیر جایگزین لوله های فلزی شده اند. لوله های پلیمری در زمینه های مختلف مانند ساختمان، صنعت، کشاورزی و آبرسانی استفاده می شوند. در بازار ایران، دو نوع از لوله های پلیمری که برای سیستم های فاضلاب ساختمانی استفاده می شوند، لوله پوش فیت و لوله پلیکا نام دارند. این دو نوع لوله از جنس پلی پروپیلن (PP) ساخته شده اند و مزایا و معایب خاص خود را دارند. در مقاله تفاوت لوله پوش فیت و لوله پلیکا قصد داریم تفاوت های این دو نوع لوله را بررسی کنیم.
بدنه و نحوه اتصال لوله پوش فیت و لوله پلیکا
لوله پوش فیت در انتهای خود دارای سوکت و واشر آب بند است که با فشار به لوله ی دیگر متصل می شود. این نحوه اتصال باعث می شود که نصب لوله پوش فیت سریع و آسان باشد. همچنین، با توجه به قابل انعطاف بودن واشر آب بند، لوله پوش فیت قادر است به حرکات حرارتی و جبران تغیرات طول لوله ها پاسخ دهد. علاوه بر این، سوکت و واشر آب بند باعث محافظت از لوله در برابر نفوذ رس و رطوبت به درون آن می شود. لوله پلیکا نحوه اتصال متفاوتی دارد. این نوع لوله نیاز به چسب مخصوص برای اتصال دارد که با عنوان جوش سرد شناخته می شود. جوش سرد یک ماده شیمیایی است که باعث ذوب و اتصال لوله ها به یکدیگر می شود. این نحوه اتصال باعث می شود که لوله پلیکا دارای استحکام بالایی باشد و در برابر فشار و بارگذاری مقاوم باشد. همچنین، جوش سرد باعث می شود که لوله پلیکا دارای آب بندی کامل باشد و هیچگونه نشتی در اتصالات وجود نداشته باشد.
لوله های پوش فیت دارای یک لایه کامپاند در داخل خود هستند که صدای عبور سیال را کاهش می دهد. این لایه کامپاند از جنس پلی پروپیلن معادلسازی شده (PP-MD) است که دارای خصوصیات ضد صدا و ضد حرارت است. این لایه کامپاند باعث می شود که لوله پوش فیت مناسب برای ساختمان های مسکونی و تجاری باشد که نیاز به رعایت استانداردهای صوتی و حرارتی دارند. لوله پلیکا چنین لایه ای ندارد و صدای بالاتری تولید می کند. این صدا ممکن است در برخی موارد مزاحم باشد و به رفاه ساکنان ساختمان لطمه بزند. برای کاهش صدای لوله پلیکا، باید از روش های عایق کاری استفاده کرد که هزینه و زمان بر است.
سایز های لوله پوش فیت و لوله پلیکا
لوله پوش فیت در قطر های 40 تا 160 میلیمتر و طول های 0.5 تا 3 متر عرضه می شود. این قطر و طول مناسب برای ساختمان های کوچک و متوسط است. لوله پوش فیت به دلیل دارا بودن سوکت و واشر آب بند، قابل طول در طول نمی باشد. بنابراین، در صورت نبود طول مناسب، باید از اتصالات استفاده کرد. لوله پلیکا در قطر های 32 تا 400 میلیمتر و طول های 4 تا 6 متر عرضه می شود. این قطر و طول مناسب برای ساختمان های بزرگ و پروژه های صنعتی است. لوله پلیکا به دلیل نبود سوکت و واشر آب بند، قابل تغیر در طول است.
رنگ لوله پوش فیت و لوله پلیکا
لوله پوش فیت اغلب طوسی، مشکی، نارنجی یا سفید است. این رنگ ها برای تفکیک کاربرد لوله ها استفاده می شوند. به عنوان مثال، لوله های طوسی برای فاضلاب سرد، لوله های مشکی برای فاضلاب گرم، لوله های نارنجی برای فاضلاب صنعتی و لوله های سفید برای آب سرد استفاده می شوند.
لوله پلیکا اغلب سفید، زرد، نارنجی، قرمز، آبی یا سبز است. این رنگ ها نشان دهنده نوع پلیمر و خصوصیات لوله ها هستند. به عنوان مثال، لوله های سفید از جنس پلی پروپیلن همورف (PP-H) هستند که دارای مقاومت بالای حرارتی و شیمیایی هستند. لوله های زرد از جنس پلی پروپیلن تصادفی (PP-R) هستند که دارای خواص عایق بودن و کشش پذیر بودن هستند. لوله های نارنجی از جنس پلی پروپیلن بازگشت داده شده (PP-RP) هستند که دارای خصوصیات زیست تخریب پذیر و بازپس گیری پذیر هستند. لوله های قرمز از جنس پلی وینیل کلرید (PVC) هستند که دارای مقاومت بالا در برابر فشار و ضربه هستند. لوله های آبی از جنس پلی اتیلن (PE) هستند که دارای خصوصیات قابل انعطاف و مقاوم در برابر خوردگی و سایش هستند. لوله های سبز از جنس پلی اتیلن با چگالی بالا (PE-HD) هستند که دارای خصوصیات مقاوم در برابر حرارت و شعله ور شدن هستند.
استاندارد لوله پوش فیت و لوله پلیکا
لوله پوش فیت بر اساس استانداردهای EN 1329-1 و ISO 9119-1 ساخته می شود. این استانداردها مشخصات فنی، آزمون ها و نحوه نصب لوله پوش فیت را تعریف می کنند. این استانداردها تضمین می کنند که لوله پوش فیت دارای کیفیت بالا و عملکرد مناسب باشد.
لوله پلیکا بر اساس استانداردهای DIN 8061/62، DIN 19534، DIN EN ISO 1452-2/3/4/5، DIN EN ISO 15493، DIN EN ISO 15874-2/3/4/5، DIN EN ISO 15877-2/3/4/5 و DIN EN ISO 15875-2/3/4/5 ساخته می شود. این استانداردها مشخصات فنی، آزمون ها و نحوه نصب لوله پلیکا را تعریف می کنند. این استانداردها تضمین می کنند که لوله پلیکا دارای کیفیت بالا و عملکرد مناسب باشد.